Skąd wiemy, że jabłka są zdrowe? Zastanawialiście się kiedyś nad tym?

Albo skąd wiemy, że borówki możemy jeść na surowo, ale jarzębiny już nie?
Co więcej, jeśli gdzieś przeczytamy, że jabłka są niezdrowe, a jarzębinę można jeść prosto z drzewa, to skąd mamy wiedzieć czy to prawda? Jak weryfikować informacje, które znajdujemy w sieci?

Na Zdrowostkach wierzymy w naukę i przedstawiamy wiedzę zgodną z zasadami EBM (z ang. evidence based medicine), czyli medycyną opartą na faktach. Oznacza to, że każda teza, którą piszemy o zdrowiu, była kiedyś zbadana i potwierdzona, a nie wyssana z palca.

Obecnie w Internecie każdy może napisać cokolwiek. Jak rozpoznać czy to, co czytamy to czyste brednie czy faktycznie coś mądrego?

Po pierwsze: źródła. W przypadku artykułów w tematach zdrowia, odżywiania i medycyny – jeśli tekst nie ma bibliografii (czyli spisu literatury), nie warto mu ufać.

Po drugie: sprawdzanie źródeł. To wymaga już więcej zaangażowania, ale daje więcej pewności, że przeczytane linijki są warte naszej uwagi. Badania naukowe, które zazwyczaj wymienia się w bibliografii, można szeregować w zależności od wiarygodności. I tak jak na zdjęciu: najmniej wiarygodne są opinie redakcji medycznych i ekspertów, po nich pojedyncze opisy przypadków i raporty, następnie badania kliniczne, bardziej wiarygodne są badania kohortowe, bardzo wiarygodne są badania randomizowane z grupą kontrolą, a najbardziej należy ufać meta analizom, które analizują wszystkie badania z danego tematu.

Najprościej to sprawdzać na ilości osób badanych. Jeśli będziemy mieć dwa artykuły: jeden będzie opisywał badanie na jednej osobie (opis przypadku), a drugi badanie na 300 tysiącach osób, to zdecydowanie lepiej wierzyć temu drugiemu.

Nie zawsze jest tak, że wnioski z badań sprawdzają się u wszystkich. Każdy z nas jest inny i zdarzają się wyjątki! Ale warto najpierw sprawdzić rozwiązania, które proponuje nam nauka, bo zwyczajnie zmniejsza to ryzyko niepowodzenia.

A jak tam Wasze odczucia? Wierzycie bardziej ekspertom czy na przykład znajomym i rodzinie?

Artykuł napisała magister dietetyki, ekspertka Zdrowostki Team Anna Thomas.