Kategorie
Artykuły

Jak kształtować zdrowe nawyki żywieniowe dziecka?

Jak kształtować zdrowe nawyki żywieniowe dziecka?

Zdrowie dziecka ma ogromne przełożenie na jego kondycje w życiu dorosłym. Badania potwierdzają, że nieodpowiednia masa ciała w dzieciństwie przyczynia się do występowania w późniejszym okresie życia takich zaburzeń zdrowotnych jak cukrzyca typu 2, insulinooporność, nadciśnienie tętnicze, a także lęk czy depresja i wiele więcej (pisaliśmy już na ten temat tutaj – koniecznie sprawdź).

Jak temu zapobiegać?

 

Kształtować zdrowe nawyki żywieniowe dziecka!

 

Jak kształtować zdrowe nawyki żywieniowe dziecka?

 

Dawać pozytywne wzorce do naśladowania!

Jest wiele czynników wpływających na to, jakie wybory konsumenckie w przyszłości będą dokonywać maluchy. Każde dziecko jest inne, ma swój charakter i osobowość, jednak (na obecny stan wiedzy) wiemy, że nawyki żywieniowe i strategie żywieniowe rodziców są najbardziej dominującymi wyznacznikami zachowań żywieniowych i wyborów żywieniowych dziecka.

 

Badanie dzieci w wieku 2–5 lat w Wielkiej Brytanii wykazało, że spożywanie tego samego jedzenia, co ich rodzice, było najlepszym prognostykiem spożycia warzyw przez przedszkolaków. W związku z tym częstość spożycia owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych była dodatnio związana z dostępnością warzyw, rodzinnymi posiłkami i śniadaniem oraz odwrotnie z fast foodami. Nie ma zatem lepszego sposobu na zachęcenia dziecka do jedzenia brokułów niż jedzenie brokułów przez nas. W jednej z analiz wykazano, że młodzi dorośli, którzy w okresie dojrzewania spożywali codzienne posiłki rodzinne, spożywali codziennie więcej porcji owoców i warzyw w dorosłości niż rówieśnicy, którzy nigdy nie spożywali rodzinnych posiłków w okresie dojrzewania. Inna analiza potwierdza, jak ogromne znaczenie ma dodatkowa edukacja żywieniowa rodziców. W badaniu brały udział matki wraz ze swoim otyłym dzieckiem. U połowy par (matka-dziecko) zastosowano szeroką edukację, składającą się z 6 sesji, natomiast grupa kontrolna otrzymała zwykłą konsultację żywieniową.

Wyniki? W grupie badanej zaobserwowano zwiększenie spożycia warzyw i owoców, polepszenie technik kulinarnych oraz znaczny spadek poziomu HOMA-IR (wskaźnika insulinooporoności) w stosunku do grupy kontrolnej!

Zatem najlepsze, co możemy zrobić dla naszych dzieci to jeść tak, jakbyśmy chcieli, żeby one jadły! Spędzajmy z nimi czas podczas posiłków, rozmawiajmy o żywności, edukujmy się poprzez zabawę. To naprawdę działa!

 

Artykuł autorstwa mgr dietetyki Anny Thomas

Bibliografia: 

 

  1. Scaglioni S, De Cosmi V, Ciappolino V, Parazzini F, Brambilla P, Agostoni C. Factors Influencing Children’s Eating Behaviours. Nutrients. 2018 May 31;10(6):706. doi: 10.3390/nu10060706. PMID: 29857549; PMCID: PMC6024598.
  2. López-Contreras IN, Vilchis-Gil J, Klünder-Klünder M, Villalpando-Carrión S, Flores-Huerta S. Dietary habits and metabolic response improve in obese children whose mothers received an intervention to promote healthy eating: randomized clinical trial. BMC Public Health. 2020 Aug 14;20(1):1240. doi: 10.1186/s12889-020-09339-4. PMID: 32795294; PMCID: PMC7427732.
  3. Lipsky L.M., Haynie D.L., Liu D., Chaurasia A., Gee B., Li K., Iannotti R.J., Simons-Morton B. Trajectories of eating behaviors in a nationally representative cohort of U.S. adolescents during the transition to young adulthood. Int. J. Behav. Nutr. Phys. Act. 2015;12:138. doi: 10.1186/s12966-015-0298-x.
Więcej treści
Kategorie
Artykuły

ŻYWIENIE DZIECI

ŻYWIENIE DZIECI

Zazwyczaj na Zdrowostkach jest luźno i wesoło, ale przyszedł czas pogadać na poważnie, bo temat jest ważny. Dzieci są ważne!

 

Żywienie dzieci, ich nawyki żywieniowe, stan odżywienia i zdrowie mają ogromne przełożenie na jakość ich życia w przyszłości jako dorosłych.

 

Najczęściej obserwowanym skutkiem nieprawidłowego stylu życia wśród dzieci jest nadwaga oraz rosnąca w zastraszającym tempie otyłość. W Polsce ten problem dotyczy niemal co trzeciego dziecka, a przewidywania na kolejne lata nie są pocieszające. Według Światowej Organizacji Zdrowia w naszym kraju w nieco ponad dekadzie problem otyłości wśród maluchów wzrósł dwukrotnie.

Badania potwierdzają, że występowanie otyłości wśród dzieci jest ściśle skorelowane z wystąpieniem otyłości w wieku dorosłym. Kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych i zdrowego trybu życia w dzieciństwie jest kluczowe do uniknięcia w dorosłości powikłań związanych z nieprawidłowym stylem życia. Nadmierna masa ciała wśród najmłodszych może prowadzić zarówno do krótkotrwałych, jak i długofalowych skutków. Istnieje duże prawdopodobieństwo, iż występowanie otyłości w wieku dziecięcym prowadzi do konsekwencji zdrowotnych takich jak: nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, insulinooporność, cukrzyca typu 2, zespół policystycznych jajników czy niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Fizyczne schorzenia to nie wszystko. U osób młodych dotkniętych nadmierną masą ciała obserwuje się wzrost ryzyka zaburzeń psychicznych takich jak depresja, lęk, zaburzenia emocjonalne czy niska samoocena.

 

Dlatego tak często czepiamy się tej żywności dla dzieci, która ma piękne, kolorowe opakowania, ale środku nierzadko przepis na naprawdę poważne zaburzenia zdrowotne. 

Co sprawia, że problem nadprogramowych kilogramów jest tak duży? Powodów jest kilka, ale bezpośredni jest jeden – dzieci jedzą zbyt kaloryczne produkty w stosunku do ich zapotrzebowania. WHO za przyczynę nadwagi i otyłości obwinia przede wszystkim wysokoenergetyczną żywność, obfitującą w cukry proste oraz tłuszcze, czyli słodycze, wafelki, cukierki, czekoladki, żelki, ciasteczka, dania fast food, słodkie napoje, słone, tłuste przekąski i tak dalej. 

 

Warto wiedzieć, że dzieci rodzą się z biologiczną predyspozycją do preferowania słodyczy. Postawiono hipotezę, że ta predyspozycja ewoluowała, aby przyciągnąć dzieci do żywności o dużej zawartości energii. Chociaż mogło to poprawić przeżycie w środowiskach historycznie charakteryzujących się niedoborem żywności, jest to zupełnie nieaktualne w dzisiejszych czasach, w których dzieci są otoczone obfitością słodkich, niezdrowych pokarmów i napojów, które narażają je na ryzyko nadmiernego przybierania na wadze. Co robić, żeby zachęcać dzieci do zdrowego jedzenia? Świecić przykładem! Nawyki żywieniowe i strategie żywieniowe rodziców są najbardziej dominującymi wyznacznikami zachowań żywieniowych i wyborów żywieniowych dziecka, mamy na to solidne badania!

 

Mam nadzieję, że już wszyscy wiemy, że nie trzeba w 100% eliminować produktów, które są w ogólnym rozumieniu niezdrowe. Jeśli raz na jakiś czas dziecko zje batonik to naprawdę nic się nie stanie, trzeba tylko zachowywać w tym wszystkim umiar, dbać o dobre podstawy i utrzymywać zdrowy balans!

 

Drugim najważniejszym aspektem w kwestii zdrowia i zapobiegania nadmiernym kilogramom jest ruch! Aktywność fizyczna ma ogromne znaczenie dla zdrowia. I niestety, tutaj też statystyki nie są ciekawe. Z roku na rok obserwuje się coraz niższą aktywność fizyczną wśród dzieci przy jednoczesnym wydłużeniu czasu spędzanego przed ekranami komputera, telewizora czy telefonu. Ruch pozytywnie wpływa na rozwój kości, mięśni, pobudza pracę płuc i serca, a także wpływa na układ pokarmowy. W kontekście nadmiernej masy ciała, aktywność fizyczna i prawidłowe odżywianie to złoty klucz do sukcesu!

 

W tym tekście często padają sformułowania „zdrowe jedzenie”, „dobre nawyki żywieniowe”, „prawidłowe odżywianie”. Co to znaczy i skąd brać informacje na temat tego, co, jak często i ile dzieci powinny jeść? Najłatwiej będzie z Piramidy Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży, którą zaprojektował Instytut Żywności i Żywienia! W ciągu lat piramida się zmieniała, bo to, co wiemy na temat żywności, również cały czas się zmienia, na tym polega nauka!

Zasada z Piramidą jest dość prosta – te produkty, które leżą u podstawy, dzieciaki powinny jeść najczęściej w ciągu dnia, a te, które są na samym szczycie – najrzadziej. Przejdźmy przez nią krótko. U podstawy podstaw – aktywność fizyczna, nieodłączny element każdego dnia! Warzywa i owoce powinny stanowić bazę żywienia, im ich więcej, im są bardziej różnorodne, tym lepiej! Zaraz za nimi są produkty zbożowe, najlepiej pełnoziarniste. Dostarczają błonnik, witaminy i liczne składników mineralnych. Następnie bardzo ważny w diecie dziecka nabiał, który przede wszystkim ma dostarczyć wapnia niezbędnego do prawidłowej budowy kości. Kolejne są źródła białka – chuda mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych. Na samym szczycie widnieją roślinne źródła tłuszczu – oleje roślinne, orzechy, pestki i nasiona, które są bardzo ważne dla układu nerwowego i dobrej pracy mózgu. Obok dodatkowe, równie ważne informacje o odpowiednim nawodnieniu, myciu zębów, unikaniu słodyczy, niedosalaniu potraw, konieczności monitorowania swojej wagi i wzrostu oraz wysypianiu się. 

 

Żywienie maluchów to niełatwy temat, ale zdecydowanie warto go zagłębiać, bo wpływa na zdrowie, rozwój i przyszłość dzieci. A dzieci są ważne!

 

Artykuł autorstwa mgr dietetyki Anny Thomas

 

Bibliografia:

  1. Scaglioni S, De Cosmi V, Ciappolino V, Parazzini F, Brambilla P, Agostoni C. Factors Influencing Children’s Eating Behaviours. Nutrients. 2018 May 31;10(6):706. doi: 10.3390/nu10060706. PMID: 29857549; PMCID: PMC6024598.
  2. Fidler Mis N, Braegger C, Bronsky J, Campoy C, Domellöf M, Embleton ND, Hojsak I, Hulst J, Indrio F, Lapillonne A, Mihatsch W, Molgaard C, Vora R, Fewtrell M; ESPGHAN Committee on Nutrition:. Sugar in Infants, Children and Adolescents: A Position Paper of the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition Committee on Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2017 Dec;65(6):681-696. doi: 10.1097/MPG.0000000000001733. PMID: 28922262.
  3. Forestell CA. Flavor Perception and Preference Development in Human Infants. Ann Nutr Metab. 2017;70 Suppl 3:17-25. doi: 10.1159/000478759. Epub 2017 Sep 14. PMID: 28903110.
  4. Observations from the Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) WHO collaborative cross-national study “Adolescent obesity and related behaviours: trends and inequalities in the WHO European Region, 2002–2014” 2017, 5 str. 8-11
  5. López-Contreras IN, Vilchis-Gil J, Klünder-Klünder M, Villalpando-Carrión S, Flores-Huerta S. Dietary habits and metabolic response improve in obese children whose mothers received an intervention to promote healthy eating: randomized clinical trial. BMC Public Health. 2020 Aug 14;20(1):1240. doi: 10.1186/s12889-020-09339-4. PMID: 32795294; PMCID: PMC7427732.
  6. Jung A. „Otyłość – choroba cywilizacyjna” Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2014, 3 str. 226–232
  7. Simmonds M, Llewellyn A., Owen C. G, Woolacott1 N. “Predicting adult obesity from childhood obesity: a systematic review and meta-analysis” Obesity Reviews 2016, 17, str. 95–107 
  8. Gurnani M, Birken C, Hamilton J. “Childhood Obesity: Causes, Consequences, and Management” Pediatric Clinics of North America 2015, 62, str. 821-840